Rembrandtbrug: ons standpunt

Het is al lang veel te druk op de weg in Woerden-West. Dat komt omdat er maar één brug over de Oude Rijn is, de Kwakelbrug, waar al het verkeer overheen moet. Dat leidt – zeker in de spits – tot lange files en opstoppingen. Ook maken veel scholieren gebruik van deze route en zijn er meerdere zebrapaden waar jonge kinderen moeten oversteken, zoals op de Boerendijk. Door de grote drukte op de weg is de verkeersveiligheid slecht. Voor mensen die langs de route Rembrandtlaan – Boerendijk wonen, is het enorm vervelend om continu file voor de deur te hebben, met alle fijnstof en geluidsoverlast tot gevolg. Bovendien moet je lang omrijden als de Kwakelbrug niet toegankelijk is. Dat geldt niet alleen voor ‘gewone’ automobilisten, maar ook voor de brandweer, politie of ambulance. De drukte zorgt dus voor allerlei problemen voor de inwoners van Woerden-West en alle Woerdenaren die van deze route gebruikmaken.

We kiezen voor de Rembrandtbrug, omdat we dit de beste oplossing voor het verkeersprobleem vinden. Van de vier onderzochte locaties voor een brug, zorgt de Rembrandtbrug voor de grootste vermindering van drukte op de Rembrandtlaan (-22%), Jozef Israëlslaan (-36%) en de Boerendijk (-40% en -21%).

Het is waar dat deze brug ook de duurste is van alle onderzochte bruggen. Andere bruggen zijn weliswaar iets goedkoper, maar doen meer dan twee keer minder voor het verminderen van de drukte. Daarom is de Rembrandtbrug zogezegd ‘de beste koop’. We geven liever iets meer uit aan een brug die veel effect heeft, dan iets minder aan een brug die een veel minder goede oplossing vormt. Geen brug is ook geen optie, omdat de grote verkeersproblemen echt moeten worden opgelost. Dat mogen inwoners en ondernemers van hun politici verwachten.

De andere bruggen zijn de Rietveldbrug, Rietveldbrug-West en de Gildenbrug. Met deze bruggen neemt de verkeersdrukte minder af, omdat 70% van het verkeer richting het oosten rijdt. Omdat mensen niet zullen omrijden, blijven ze met andere bruggen gebruik maken van de bestaande route. Daarom is de Rembrandtbrug de beste oplossing voor minder files en veiligere wegen in Woerden-West.

Op dit moment is de verwachting dat de Rembrandtbrug er in 2026 ligt. De komende jaren worden eerst verschillende procedures doorlopen, zoals voor het bestemmingsplan. Vanaf 2024 begint de daadwerkelijke aanleg van de brug.

Nee, door de Rembrandtbrug ga je niet meer belasting betalen. Sommige partijen die sowieso tegen de brug zijn willen je dat wel laten geloven, maar het klopt niet. Het is waar dat het college van Woerden de komende jaren de lasten verzwaart, zoals de ozb, rioolheffing en parkeertarieven. Daar zijn we als Woerdense VVD erg op tegen. Maar je kunt niet zeggen dat de lasten omhoog gaan, omdát de brug er komt. Het is geen 1 + 1 = 2.

Het zit als volgt: het college verzwaart de lasten, omdat de gemeente Woerden te veel geld uitgeeft en tegelijkertijd de kosten voor zorg en ondersteuning van inwoners (het zogenaamde ‘sociaal domein’) oplopen. Als VVD zeggen we al veel langer dat het college harde keuzes moet maken in waar het wel en geen geld aan uitgeeft. Dat is onvoldoende gebeurd. Daarom is er afgelopen jaar gekeken waar besparingen mogelijk zijn. Het college heeft besloten om minder te bezuinigen dan mogelijk was, en dat gat op te vullen door wonen en parkeren duurder te maken. Maar dat is een keuze. Je had er ook voor kunnen kiezen – zoals wij willen – om de rekening niet bij inwoners en ondernemers te leggen, maar bijvoorbeeld extra te besparen op de duurzaamheidsambities van de gemeente, op regelingen in het sociaal domein die mensen niet verder helpen of op de inzet van ambtenaren.

De jaarlijkse kosten van een Rembrandtbrug zijn ongeveer 1,1 miljoen. Vanaf 2027, want daarvoor kost de brug jaarlijks minder geld. Daaraan kun je al zien dat de ozb de komende jaren wel omhoog gaat, maar dat geld is niet nodig voor de Rembrandtbrug. Die kost de gemeente dan namelijk nog niet veel.

Ook vanaf 2027 zijn de kosten van 1,1 miljoen goed te betalen. Dat zijn de totale jaarlijkse kosten van aanleg en onderhoud. Dat is minder dan 1% van de hele begroting van de gemeente Woerden. Die kan de gemeente dus prima betalen. Je moet er echter wel ruimte voor maken, waardoor je niet aan allerlei andere dingen óók veel geld kunt uitgeven. Wij vinden dat het Woerdense college dat laatste te lang wel heeft gedaan, te laat en te weinig keuzes heeft gemaakt. Dát is de reden dat de ozb nu omhoog gaat. Maar dat de ozb altijd omhoog moet als er een brug komt, is echt een sprookje.

Als Woerdense VVD vinden we een westelijke randweg nog steeds een goed idee. Daarom vonden we het ook belangrijk dat voor alle verschillende bruggen waaruit de gemeenteraad kon kiezen, werd onderzocht of ze te combineren zijn met een westelijke randweg. Dat is bij alle bruggen gelukkig het geval.

Toch blijkt de Rietveldbrug, die vlakbij een toekomstige westelijke randweg zou komen te liggen, niet de beste oplossing voor het verkeersprobleem in Woerden-West. In de onderzoeken is een speciaal Woerdens verkeersmodel gebouwd, dat nauwkeurig kan voorspellen hoe druk het in de toekomst wordt op Woerdense wegen. Het blijkt dat 70% van het verkeer in Woerden-West in oostelijke richting naar Utrecht wil, en maar 30% in westelijke richting naar Den Haag/Rotterdam. Daarom zullen heel veel mensen over de Rembrandtlaan en Boerendijk blijven rijden als ze naar de snelweg gaan. Ze gaan niet eerst omrijden via de Rietveldbrug en Hollandbaan (of later de westelijke randweg), maar kiezen de snelste route over de Boerendijk. De Rietveldbrug ligt dus eigenlijk te veel naar het westen om het probleem op te lossen. Daardoor zorgt de Rietveldbrug voor een veel minder grote afname van drukte. Daarom kiezen we niet voor die brug.

Een westelijke randweg kan in de toekomst hard nodig zijn als er in Woerden-West, naast Molenvliet, woningen zouden worden gebouwd of daar een nieuw bedrijventerrein komt. Als Woerdense VVD sluiten we die mogelijkheid zeker niet uit. Daarom moet de Rembrandtbrug ook te combineren zijn met een westelijke randweg. Mochten die woningen of bedrijven er komen, is een Rietveldbrug nog steeds geen logische keuze. Het meeste verkeer rijdt namelijk van het noorden naar het zuiden (naar de A12) en gaat niet binnendoor richting Bodegraven. Ook is het Rietveld als weg door de Provincie Utrecht minder geschikt gemaakt als drukke ontsluitingsweg. Een Rietveldbrug ligt dus, ook bij een westelijke randweg, niet erg voor de hand. Daarom kiezen we niet voor de Rietveldbrug, maar houden we de westelijke randweg absoluut als optie voor de toekomst.

Zie ook Is de westelijke randweg nu van de baan?

De hoge kosten van de Rembrandtbrug hebben op twee manieren invloed. Ten eerste op het jaarlijkse bedrag dat de gemeente moet betalen voor de aanleg en onderhoud. Ten tweede op de totale schuld van de gemeente, omdat de gemeente (zoals bij alle investeringen) geld leent om de brug aan te leggen. Wij willen meer besparen in het gemeentelijke huishoudboekje en meer doen om de gemeentelijke schuld te verlagen.

De Woerdense VVD vindt dat er andere keuzes moeten worden gemaakt in de gemeentebegroting. Gaten kunnen niet worden opgevuld door de lasten te verhogen, maar moeten worden opgevuld door te bezuinigen of door dingen niet te doen. Bij eerdere begrotingsbehandelingen en de bespreking van de laatste bezuinigingen in september 2020 hebben we daarvoor al voorstellen gedaan. Dat blijven we doen. We willen de door het college verhoogde lasten zo snel mogelijk weer verlagen.

Daarnaast heeft de gemeente Woerden een hoge schuld. De schuld gaat de normen die hiervoor gebruikelijk zijn en de normen die door de gemeenteraad zijn vastgelegd, ver te boven in de komende jaren. Het college heeft in september 2020 na lang aandringen van o.a. De Woerdense VVD maatregelen genomen om die schuld te gaan verminderen. Wij vinden dat daar nog een tandje bij moet. Daarom hebben we een (met ruime meerderheid aangenomen) motie ingediend die het college vraagt om met voorstellen te komen om de schuld verdergaand en sneller te verlagen. Daaruit kan de gemeenteraad in aanloop naar de volgende begroting in 2021 kiezen.

Wij vinden dat investeren in belangrijke verkeersoplossingen nodig is, maar dat je het wel verantwoordelijk moet doen. Het college moet er naast investeren dus ook voor zorgen dat de schuld van de gemeente zo snel mogelijk omlaag gaat. Dat betekent niet één keer een percentage vaststellen voor ver in de toekomst, maar constant kijken naar mogelijkheden om de schuld te verminderen.

Bovendien is de verwachting dat de totale kosten van de Rembrandtbrug lager uitvallen, omdat verschillende andere partijen willen meebetalen aan de brug.

Sommige andere partijen vinden dat investeringen zoals in deze brug een andere behandeling verdienen dan alle dingen waar de gemeente jaarlijks al geld aan uitgeeft. Ze gebruiken de hoge schuld van de gemeente als argument, omdat ze tegen een brug zijn en liever geld uitgeven aan andere dingen. Wij vinden dat geen eerlijke vergelijking. Een investering in het oplossen van verkeersproblemen kan wel honderd keer zinvoller zijn dan ieder jaar geld blijven uitgeven aan nutteloze onderwerpen. We kunnen dus ook ruimte vrijmaken om te investeren én de schuld te verlagen door geen geld meer uit te geven aan andere dure ambities.

Hier geldt: goedkoop is duurkoop. Het klopt dat de andere bruggen die zijn onderzocht, goedkoper zijn dan de Rembrandtbrug. De Gildenbrug is met 14,5 miljoen bijvoorbeeld zo’n 8 miljoen goedkoper. De twee Rietveldbruggen (ten oosten en westen van de rioolwaterzuiveringsinstallatie) kosten allebei zo’n 16 tot 18 miljoen.

Die bruggen zijn alleen een veel minder goede oplossing voor het verkeersprobleem op de route Rembrandtlaan – Boerendijk. Ze kosten nog steeds veel, maar doen meer dan twee keer minder voor het verminderen van de drukte. De Gildenbrug is bovendien heel lastig op een goede manier aan te leggen en zorgt voor extra verkeersproblematiek op dat deel van het bedrijventerrein, zeker in combinatie met een toekomstige westelijke randweg.

Daarom investeren we nu liever iets meer in een brug die werkt, dan nog steeds veel geld uitgeven aan een brug die het probleem veel minder goed oplossen.

Dit hadden we als Woerdense VVD graag gewild. Door de kosten over meerdere jaren te verspreiden en de brug bijvoorbeeld iets later op te leveren, kost de brug de gemeente tot aan de oplevering jaarlijks minder geld. Ook loopt de schuld van de gemeente dan minder hard op.

Het blijkt echter dat ieder jaar uitstel tot 400.000 euro aan extra kosten leidt. Bovendien is het niet zeker of een hele strakke fasering überhaupt tot kostenvoordeel leidt, omdat bijvoorbeeld de prijs van de aanleg kan stijgen. Dat is nu dus geen verstandige keuze.

Wel wordt de aanleg van de brug nu al wel zo slim mogelijk in fasen opgedeeld: eerst zoveel mogelijk voorbereidend werk (bijvoorbeeld juridische procedures en de aanpassing van omliggende wegen), daarna de aanpassing van het bedrijventerrein en ten slotte de aanleg van de Rembrandtbrug zelf. Zo is er voldoende tijd voor inwoners en ondernemers om met hulp van de gemeente rustig een goede, nieuwe plek te vinden. Ook stelt dat het college en de raad langer in de gelegenheid om de financiële positie van de gemeente te verbeteren.

Ja. De totale kosten voor aanleg en onderhoud van de Rembrandtbrug zijn vanaf 2027 ongeveer zo’n 1,1 miljoen euro per jaar. Daarvoor kost de brug jaarlijks minder. 1,1 miljoen euro is minder dan 1% van de gemeentelijke begroting. Die kosten kan de gemeente Woerden dus makkelijk betalen. Sterker nog: een deel daarvan staat al sinds 2018 in de begroting gereserveerd. Wel is het een keuze: je kunt iedere euro maar één keer uitgeven, dus betekent de aanleg van een brug dat er minder ruimte is voor andere uitgaven. Maar dat geldt voor alles waar je als gemeente geld aan uitgeeft. De Woerdense VVD vindt het oplossen van verkeersproblemen belangrijk, en daarom vinden we dat we deze investering moeten doen.

Bovendien heeft de Rembrandtbrug goede kansen op medefinanciering door andere partijen, zoals de Provincie. Het college gaat nu uit van minimaal 1,6 miljoen, maar schat de kansen in op 2 tot 4 miljoen. Daardoor kunnen de totale kosten van de brug lager worden. Als Woerdense VVD vinden we het belangrijk dat die inschattingen realistisch zijn. Tegelijkertijd moet het college er alles aan doen om zoveel mogelijk bijdragen van andere partijen binnen te halen.

Wel leidt de investering in de Rembrandtbrug tot een toename van de schuld van de gemeente. Over die hoge schuld maken wij ons als Woerdense VVD zorgen. We pleiten er al jaren voor dat die schuld moet worden verlaagd. We vinden dat investeren in het oplossen van verkeersproblemen nodig is en moet kunnen, maar wel op een verantwoordelijke manier: tegelijkertijd moet de schuld van de gemeente omlaag. Daarom vraagt onze aangenomen motie het college om met voorstellen te komen om de schuld van de gemeente meer en sneller te verlagen. Wat De Woerdense VVD betreft doen we dat door minder geld uit te geven aan dure ambities en meer geld vrij te maken om schulden af te lossen en ons eigen vermogen (de Algemene Reserve) te vergroten.

Voor de inwoners van Woerden-West, en in de rest van de gemeente Woerden, heeft de aanleg van de Rembrandtbrug veel voordelen: de verkeersdrukte op de route Rembrandtlaan – Boerendijk neemt af. Dat betekent minder files, minder overlast en veiliger over straat kunnen.

Maar de aanleg van de Rembrandtbrug heeft ook ingrijpende gevolgen voor de inwoners en ondernemers rondom Barwoutswaarder en het bedrijventerrein. Op Barwoutswaarder moeten (tegenover de Rembrandtlaan) 8 huizen worden gesloopt en op het bedrijventerrein moeten 5 tot 7 bedrijven worden verplaatst. Het is enorm belangrijk dat deze inwoners en ondernemers goed worden begeleid, dat er ruim van te voren met hen wordt gepraat, de gemeente duidelijkheid biedt en zij goede (juridische) ondersteuning krijgen. Ze moeten zo snel mogelijk een nieuwe plek in Woerden kunnen vinden om te wonen of te ondernemen.

Voor de omwonenden van de Hollandbaan, die door de aanleg van elke brug drukker zal worden, moeten de maatregelen met betrekking tot bijv. geluidsoverlast worden uitgevoerd, zoals de gemeenteraad al eerder heeft besloten. In het definitieve ontwerp en de uiteindelijke inpassing moet ook rekening worden gehouden met de inwoners die vlakbij de nieuwe Rembrandtbrug wonen, bijvoorbeeld als het gaat om uitzicht of geluid. Naar alle inwoners en ondernemers rondom de brug moet dus goed worden geluisterd. De wethouder Verkeer moet met hun zorgen aan de slag.

Voor deze ondernemers moet er zo snel mogelijk een nieuwe locatie komen. Dat hangt samen met het onderzoek dat momenteel loopt naar nieuwe locaties voor bedrijventerreinen in de gemeente Woerden. Verwacht wordt dat de resultaten hiervan nog voor het einde van 2020 door de gemeenteraad worden besproken. De Woerdense VVD heeft het college met een motie gevraagd om meer gebruik te maken van zijn onderhandelingspositie richting de Provincie Utrecht. De Provincie wil namelijk ook graag dat het bedrijventerrein Barwoutswaarder wordt opgeknapt; de Rembrandtbrug geeft daaraan een impuls. De gemeente Woerden is al veel langer op zoek naar 6 tot 9 hectare nieuw bedrijventerrein (“schuifruimte”).

Ons voorstel om een koppeling te maken tussen die onderwerpen, om er zo voor te zorgen dat de Provincie Utrecht wat soepeler omgaat met het realiseren van nieuwe bedrijventerreinen in Woerden, is met een ruime meerderheid aangenomen. Het is namelijk van ontzettend groot belang dat ondernemers in Woerden kunnen blijven ondernemen: niet alleen de ondernemers op Barwoutswaarder die nu een nieuwe plek moeten vinden, maar ook alle andere bedrijven die graag willen uitbreiden, maar dat op hun bestaande plek niet kunnen.

Wij denken van wel, maar het is heel moeilijk om nu al te voorspellen hoe de wereld er na corona uitziet. We zitten er immers nog middenin. Het zou zomaar kunnen dat meer mensen blijven thuiswerken als alles voorbij is, maar we weten niet of dat ook tot minder drukte op de weg leidt. Veel andere signalen wijzen weer op het tegendeel, bijvoorbeeld omdat mensen het ov lang zullen blijven vermijden en juist een eigen auto willen hebben. Harde voorspellingen zijn nu niet mogelijk, alleen maar aannames. Andere partijen nemen graag vast aan dat de verkeersdrukte na corona minder zal zijn en dat een brug daarom niet meer nodig is.

Wij zijn daar niet van overtuigd. Los van het effect van corona is een Rembrandtbrug sowieso een goed idee. Nu is er maar één brugverbinding over de Oude Rijn. Als die uitvalt, moet je lang omrijden. Dat geldt ook voor de brandweer of ambulance. Een Rembrandtbrug voorkomt dat. Bovendien zal het zonder brug altijd druk blijven op de route Rembrandtlaan – Boerendijk, ook met een eventuele invloed door de coronacrisis. Woerden zal namelijk meer inwoners krijgen en er zullen meer woningen worden gebouwd. Om die route in de toekomst veilig te houden en lange files te voorkomen, is een brug dus een goed idee.

Nee. Als Woerdense VVD zijn we nog steeds voorstander van de westelijke randweg. Zo’n randweg zou van grote meerwaarde zijn en zelfs nodig zijn als er in Woerden-West (naast Molenvliet) huizen worden gebouwd of een nieuw bedrijventerrein wordt aangelegd. Ook kan het een goede aanvulling zijn op de Rembrandtbrug, wanneer de randweg wordt aangesloten op de Hollandbaan.

Wel blijkt uit het nieuwe ‘eigen’ verkeersmodel van Woerden dat de westelijke randweg met een Rietveldbrug minder effect heeft op de drukte op de Rembrandtlaan – Boerendijk dan bijvoorbeeld de Rembrandtbrug. Dit komt omdat 70% van het verkeer richting Utrecht gaat en niet zal gaan omrijden via een Rietveldbrug met westelijke randweg. Daarom kiezen we nu niet voor die Rietveldbrug, maar willen we in de toekomst zeker de westelijke randweg kunnen aanleggen. Gelukkig is dat bij alle onderzochte brugalternatieven, waaronder de Rembrandtbrug, goed mogelijk. Dan zorgt de westelijke randweg voor een extra afname van het verkeer op onder meer de Hollandbaan (bij de Gamma), het Rietveld en de Boerendijk.

Hiervoor zijn twee manieren. Je kunt je mening geven aan de gemeente Woerden in de uitwerkingsfase die nu volgt. De informatie hiervoor vind je op de website over het project, www.brugwoerdenwest.nl. Daar vind je ook alle rapporten, andere informatie over de verschillende brugalternatieven en binnenkort ook over de verdere uitwerking van de Rembrandtbrug.

Ook kun je je mening natuurlijk doorgeven aan onze fractie! We gaan graag met je in gesprek. Je kunt hiervoor mailen of appen naar Florian van Hout, die woordvoerder is op dit onderwerp. Hij is te bereiken via f.vanhout@vvdwoerden.nl of via 06-42451791.